Το παράδειγμα της Σεούλ - Ηλικιωμένοι οδηγοί. Μήπως ήρθε η ώρα να εφαρμοστεί και στην Ελλάδα;

Η Νότια Κορέα προσπαθεί να μειώσει τον αριθμό των τροχαίων ατυχημάτων στους δρόμους της με έναν ιδιαίτερο τρόπο, δίνοντας οικονομικά κίνητρα στους ηλικιωμένους ώστε να παραδώσουν το δίπλωμα οδήγησης. Από τις 10 Μαρτίου 2025, οι οδηγοί ηλικίας 70 ετών και άνω στην πρωτεύουσα Σεούλ μπορούν να λάβουν προπληρωμένες κάρτες για μετακίνηση με μέσα μαζικής μεταφοράς, αξίας 200.000 γουόν (περίπου 150 ευρώ), εφόσον συμφωνήσουν να σταματήσουν να οδηγούν.

Προφανώς, η αποτελεσματικότητα ενός τέτοιου ποσού διαφέρει από χώρα σε χώρα, καθώς στη Νότια Κορέα τα μέσα μεταφοράς είναι οικονομικά και προσβάσιμα, επομένως τα 150 ευρώ αντιστοιχούν σε πραγματικά πολλαπλές μετακινήσεις, σε αντίθεση με την Ελλάδα όπου το κόστος και η κάλυψη των συγκοινωνιών, ειδικά στην επαρχία, καθιστούν τέτοια κίνητρα λιγότερο λειτουργικά χωρίς υποστηρικτικές υποδομές.

Η πρωτοβουλία αυτή εντάσσεται στο πλαίσιο μιας προσπάθειας να μειωθούν τα ατυχήματα που προκαλούνται από ηλικιωμένους οδηγούς, οι οποίοι παρουσιάζουν αυξημένο κίνδυνο λόγω μειωμένων αντανακλαστικών, οπτικών και ακουστικών ικανοτήτων, αλλά και δυσκολίας στην προσαρμογή στους γρήγορους ρυθμούς της κυκλοφορίας.

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, οι οδηγοί άνω των 65 ετών προκάλεσαν 34.652 ατυχήματα το 2022 στην Κορέα, αριθμός σημαντικά υψηλότερος σε σύγκριση με τα προηγούμενα έτη. Επιπλέον, τα θανατηφόρα τροχαία σε αυτήν την ηλικιακή ομάδα είναι ιδιαίτερα αυξημένα, γεγονός που καθιστά το πρόβλημα ακόμα πιο επείγον.

Προγράμματα με παρόμοιο στόχο έχουν εφαρμοστεί και σε άλλες πόλεις της Κορέας, όπως στη Μίριανγκ, όπου οι ηλικιωμένοι λαμβάνουν δωροεπιταγές 100.000 γουόν για να παραδώσουν το δίπλωμά τους. Η πολιτική αυτή δεν έχει τιμωρητικό χαρακτήρα· αντίθετα, στοχεύει στην πρόληψη και την προστασία τόσο των ίδιων των ηλικιωμένων όσο και των υπολοίπων πολιτών.

Το ερώτημα που προκύπτει εύλογα είναι: γιατί να μη σκεφτούμε μια τέτοια πολιτική και στην Ελλάδα;

Η χώρα μας αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα με τα τροχαία ατυχήματα, πολλά εκ των οποίων οφείλονται σε ανθρώπινα λάθη. Παρότι οι νέοι οδηγοί αποτελούν το μεγαλύτερο ποσοστό εμπλεκόμενων σε ατυχήματα, δεν μπορούμε να αγνοούμε την αυξανόμενη συμμετοχή ηλικιωμένων σε σοβαρά περιστατικά. Σε περιοχές της επαρχίας, ιδιαίτερα, ηλικιωμένοι συνεχίζουν να οδηγούν ακόμα και σε ηλικίες άνω των 80, συχνά χωρίς σοβαρό επανέλεγχο της φυσικής και νοητικής τους κατάστασης.

Κανείς δεν θέλει να στερήσει από τους ηλικιωμένους την ανεξαρτησία και την αξιοπρέπεια τους, όμως η οδήγηση δεν είναι απλώς μια προσωπική επιλογή, είναι ζήτημα δημόσιας ασφάλειας. Όλοι μας έχουμε έναν παππού ή μια γιαγιά στη στενή ή ευρύτερη οικογένοια, που αγαπάμε και δεν θα θέλαμε να δούμε ούτε να κινδυνεύουν ούτε να βάζουν άλλους σε κίνδυνο. Μήπως ήρθε η ώρα να σταματήσουμε να το αποφεύγουμε και να ανοίξουμε τη συζήτηση; Όχι με τιμωρία, αλλά με κατανόηση, κίνητρα και εναλλακτικές. Γιατί η ασφάλεια στους δρόμους δεν είναι θέμα ηλικίας – είναι θέμα ευθύνης.